Zakup nieruchomości wiąże się z koniecznością spełnienia wielu formalności. Także po dokonaniu zakupu trzeba wykonać określone czynności. Można je podzielić na wymagane w przypadku rynku wtórnego, pierwotnego oraz niezależne od pochodzenia nieruchomości.
Rynek wtórny
Po podpisaniu umowy kredytowej, a następnie umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego należy spełnić szereg procedur. Wnioskiem o wpis własności w dziale II oraz ewentualnym pobraniem podatku od czynności cywilnoprawnych (więcej informacji o podatku w artykule) obligatoryjnie zajmuje się notariusz.
Pierwszą formalnością, którą musimy zająć się samodzielnie jest uruchomienie kredytu. Na rynku wtórnym najczęściej jest to związane z koniecznością dostarczenia do banku umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego, ubezpieczenia nieruchomości, potwierdzenia wniesienia wkładu własnego i złożenia wniosku o wpis hipoteki. Wniosek o wpis hipoteki może być złożony za pośrednictwem notariusza lub samodzielnie. Więcej szczegółów na ten temat w naszym artykule.
Po uruchomieniu kredytu i podpisaniu protokołu zdawczo odbiorczego ze sprzedającymi (wzór protokołu) należy skontaktować się ze wszystkimi dostawcami mediów oraz wspólnotą lub spółdzielnią mieszkaniową.
Jeśli nieruchomość miała wpisaną w dziale IV księgi wieczystej hipotekę związaną z kredytem poprzednich właścicieli to należy zająć się też jej wykreśleniem. Więcej informacji na ten temat w naszym artykule.
W przypadku, gdy nieruchomość została przekształcona z mocy prawa (Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów z użytkowania wieczystego na odrębną własność) to występuje konieczność wnoszenia corocznej opłaty przekształceniowej. Informuje o tym roszczenie o opłatę przekształceniową w dziale III księgi wieczystej. Można też skorzystać z bonifikaty i wnieść niższą opłatę jednorazowo.
Rynek pierwotny
Jeśli kupujemy nieruchomość z rynku pierwotnego to do jej formalnego nabycia dochodzi w chwili podpisania umowy ustanowienia i przeniesienia własności w formie aktu notarialnego zwanej także umową końcową. Tę umowę należy dostarczyć do banku. Wymagane będzie również ubezpieczenie nieruchomości oraz złożenie wniosku o wpis hipoteki, o czym można przeczytać w artykule. Pamiętać też trzeba o podpisaniu umów z dostawcami mediów.
Także w przypadku rynku pierwotnego może wystąpić opłata przekształceniowa. Taki przypadek nastąpi, gdy deweloper był użytkownikiem wieczystym gruntu. Opłatę można wnosić corocznie lub jednorazowo z bonifikatą.
Rynek wtórny i rynek pierwotny
Następnym etapem jest złożenie deklaracji IN-1 w właściwej instytucji samorządowej, czyli w Urzędzie Miasta lub Gminy, co jest niezbędne do ustalenia wysokości podatku od nieruchomości. Obowiązek ten należy wypełnić w ciągu 14 dni od daty nabycia nieruchomości. Procedurę tę można przeprowadzić osobiście, wysyłając dokumenty pocztą, korzystając z dostępnej skrzynki podawczej lub za pośrednictwem platformy ePUAP.
Obowiązek meldunkowy nadal formalnie występuje w Polsce. Zmiana miejsca zamieszkania jest związana z obowiązkiem poinformowania urzędu o tym fakcie. Można tego dokonać również przez Internet. Więcej informacji https://www.gov.pl/web/gov/obowiazek-meldunkowy Trzeba też zwrócić uwagę, że obecnie nie grożą żadne kary za jego niedopełnienie.
Zmiana miejsca zamieszkania związana jest też z poinformowaniem o tym urzędu skarbowego. Należy to zrobić składając formularz ZAP-3. O zmianie miejsca zamieszkania warto również poinformować bank, pracodawcę i inne instytucje.
Większość banków wymaga również, aby je zawiadomić o dokonaniu wpisu hipoteki przez sąd prowadzący księgę wieczystą. W zależności od lokalizacji może to zająć nawet do kilkunastu miesięcy.